Kiansa

Demya piej ya a fi wah nesiseri aatikl.
Fram Wikipidia

Koruonal CT skian a-shuo malignant miisotiilioma
Lejen: → tyuuma ←, ✱ senchral plyural ifujan, 1 & 3 long, 2 spain, 4 rib, 5 eyarta, 6 spliin, 7 & 8 kidni, 9 liva.

Kiansa a wah gruup a diziiz we hinvalv abnaamal sel gruot wid di potenshal fi hinvied ar pred tu hadaels paat a di badi.[1][2] A no haal tyuuma a kiansa; binain tyuuma no pred gaa hada paat a di badi.[2] Pasobl sain ah simtom  ingkluud lomp, abnaamal bliidn, prolang kaaf, anexplien wiet laas ah chienj ina bowil muuvment.[3] Wails demaya simtom maita hindikiet kiansa, deh maita kiah ab adaels kaaz tu.[3] Uoba 100 kiansa afek yuuman.[2]

Tubako yuus a di kaaz a bout 22% a kiansa det.[1] Aneda 10% juu tu obisiti, puo dayat, lak a fizikal aktiviti ah jingkin alkowal.[1][4] Adaels fakta ingkluud soertn infekshan, expuoja tu ayanaizin redieshan ah invairamental paluutant.[5] Ina di divelopin wol nieli 20% a kiansa juu tu infekshan laka epataitis B, epataitis C ah yuuman papiluomavairos (HPV).[1] Demaya fakta hak, akliis paatli, bai chienjop di jiinzdem ina sel.[6] Tipikali nof jinetik chienj rikuaya bifuo kiansa kiah divelop.[6] Apraximetli 5–10% a kiansa juu tu jinetik difek inerit frah di poersn pierans.[7] Kiansa kiah ditek bai soertn sain ah simtom ar skriinin tes.[1] Ikiah den tipikali investigiet forda bai medikal imijin ah kanfoerm bai bayapsi.[8]

Nof kiansa kiah privent bai no sumuokin, mentien elti wiet, no jink tomoch alkowal, niam wuoliip a vejitebl, fruut ah wuol grien, vaxinieshan gens soertn infekshos diziiz, no niam tomoch pruoses ah red miit, ah avaid tomoch sonat expuoja.[9][10] Hoerli ditekshan chuu skriinin yuusful fi soervikal ah kolorektal kiansa.[11] Di benifit a skriinin ina bres kiansa kanchovoershal.[11][12] Kiansa noftaim chriit wid som kombinieshan a redieshan terapi, soerjri, kimoterapi, ah taagitid terapi.[1][13] Pien ah simtom manijment a impuotant paat a kier. Palietiv kier potikiula impuotant ina piipl wid advans diziiz.[1] Di chaans a sovaival dipen pah di taip a kiansa ah extent a diziiz wen di chriitmant taat.[6] Wid pitni anda 15 wen deh dayagnuoz di faib-ier sovaival riet ina di divelop wol a pah avrij 80%.[14] Fi kiansa ina di Yunaitid Stiet di avrij faib-ier sovaival riet a 66%.[15]

Ina 2012 bout 14.1 milian nyuu kies a kiansa okor gluobali (no ingkluudn kin kiansa outsaida melanuoma).[6] Ikaaz bout 8.2 milian det ar 14.6% a yuuman det.[6][16] Di muos kaman taip a kiansa ina miel a long kiansa, prastiet kiansa, kolorektal kiansa ah tomok kiansa. Ina fiimiel, di muos kaman taip a bres kiansa, kolorektal kiansa, long kiansa ah soervikal kiansa.[6] Ef kin kiansa outsaida melanuoma weh fi ingkluud ina tuotal nyuu kiansa iich ier iwuda akount fi rong 40% a kies.[17][18] Ina pitni, akyuut limfoblastik lyuukiimia ah brien tyuuma a di muos kaman exep ina hAfrika we nan-Ajkin limfuoma okor muotaim.[14] Ina 2012, bout 165,000 pitni anda 15 ier a iej eh-dayagnuoz wid kiansa. Di rix a kiansa ingkriis signifikantli wid iej ah nof kiansa okor muo kaman ina divelop konchri.[6] Rietdem a hingkriis az muo piipl lib tu aul iej ah az laifstail chienj okor ina di divelopin wol.[19] Di finanshal kaas a kiansa weh estimiet a $1.16 chrilian US dala po hier az a 2010.[20]

Refrans[change up | change up di source]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 "Cancer Fact sheet N°297." February 2014. Nuoroda tikrinta 10 June 2014.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Defining Cancer." Nuoroda tikrinta 10 June 2014.
  3. 3.0 3.1 "Cancer - Signs and symptoms." Nuoroda tikrinta 10 June 2014.
  4. "Obesity and Cancer Risk." January 3, 2012. Nuoroda tikrinta 4 July 2015.
  5. "Cancer is a preventable disease that requires major lifestyle changes". Pharm. Res. 25 (9): 2097–116. September 2008. Template:Citation error. PMID 18626751. 
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 World Cancer Report 2014.. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 1.1. ISBN 9283204298. 
  7. "Heredity and Cancer." American Cancer Society. Nuoroda tikrinta July 22, 2013.
  8. "How is cancer diagnosed?." 2013-01-29. Nuoroda tikrinta 10 June 2014.
  9. "American Cancer Society Guidelines on nutrition and physical activity for cancer prevention: reducing the risk of cancer with healthy food choices and physical activity". CA Cancer J Clin 62 (1): 30–67. 2012. Template:Citation error. PMID 22237782. 
  10. Parkin, DM; Boyd, L; Walker, LC (6 December 2011). "16. The fraction of cancer attributable to lifestyle and environmental factors in the UK in 2010.". British Journal of Cancer 105 Suppl 2: S77-81. Template:Citation error. PMID 22158327. 
  11. 11.0 11.1 World Cancer Report 2014.. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 4.7. ISBN 9283204298. 
  12. "Screening for breast cancer with mammography.". The Cochrane database of systematic reviews 6: CD001877. 4 Jun 2013. Template:Citation error. PMID 23737396. 
  13. "Targeted Cancer Therapies." 2014-04-25. Nuoroda tikrinta 11 June 2014.
  14. 14.0 14.1 World Cancer Report 2014.. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 1.3. ISBN 9283204298. 
  15. "SEER Stat Fact Sheets: All Cancer Sites." Nuoroda tikrinta 18 June 2014.
  16. "The top 10 causes of death Fact sheet N°310." May 2014. Nuoroda tikrinta 10 June 2014.
  17. Dubas, LE; Ingraffea, A (Feb 2013). "Nonmelanoma skin cancer.". Facial plastic surgery clinics of North America 21 (1): 43–53. Template:Citation error. PMID 23369588. 
  18. Cakir, BÖ; Adamson, P; Cingi, C (Nov 2012). "Epidemiology and economic burden of nonmelanoma skin cancer.". Facial plastic surgery clinics of North America 20 (4): 419–22. Template:Citation error. PMID 23084294. 
  19. "Global cancer statistics". CA: a cancer journal for clinicians 61 (2): 69–90. February 2011. Template:Citation error. PMID 21296855. 
  20. World Cancer Report 2014.. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 6.7. ISBN 9283204298.