Jostis

18t-senchri aachitecha a Liedi Jostis a Kastelania, Malta, bil juurin di Aada a Sin Jan (Order of St. John). Shi a simbal a jostis. Shi dipik az wah gades ikuip wid chrii simbalik aitem: wah suwod (koersiv powa a kuot), skiel (abjektiv standad fi wie kompiitin kliem), ah wah blainfuol (fi indikiet se jostis shuda impaashal ah dispens out abjektivli widoutn fried ar fieva ah rigyaadlis a moni, welt, powa ar aidentiti).

Jostis a di liigal ar filasafikal tiori az tu ou fiernis administa. Di kansep a jostis difa ina hebri kolcha. Wah hoerli tiori a jostis eh-set out bai di Ienshent Griik filasafa Plieto ina ih wok Di Ripoblik. Advoket a divain komaan tiori eh-aagiu se jostis ishiu frah Gad. Ina di 17t senchri, tioris laka Jan Lak (John Locke) eh-aagiu fi di tiori a nachral laa. Tingka ina di suoshal kanchrak chradishan eh-aagiu se jostis diraiv frah di myuuchal agriiment a ebribadi kansoern. Ina di 19t senchri, yuutilitierian tingka ingkluudn Jan Styuat Mil (John Stuart Mill) eh-aagiu se jostis a wa ab di bes kansikuens. Tiori a dischribiutiv jostis kansoern wa dischribiut, bitwiin uu deh fi bi dischribiut, ah waa di prapa dischribyuushan. Igalitierian eh-aagiu se jostis kiah onggl egzis widin di kwaadinet a ikualiti. Jan Raalz (John Rawls) eh-yuuz suoshal kanchrak aagiument fi shuo se jostis, ah espeshal dischribiutiv jostis, a faam a fiernis. Prapati raits tioris (laka Rabat Nozik (Robert Nozick)) tek a diantolajikal vyuu a dischribiutiv jostis ah aagiu se prapati raits-bies jostis maximaiz di uobaraal welt a ikanamik sistim. Tiori a rechribyuutiv jostis kansoern wid ponishment fi rangdwiin. Ristuorativ jostis (aalso sohtaim kaal "reparietiv jostis") a wah apruoch tu jostis we fuokos pah di niid a viktim ah ofenda.